juni 2011

Vanuit de Literatuur kwamen hier en daar nogal zure reacties op de roman DE MAN MET DE VIER O's van uomo universalis Hans Dagelet. Zo zou één boek van iemand nog geen schrijver maken, maar dat is toch lastig in steen te houwen met de miljoenen om ons heen die nimmer een boek zullen scheppen. Er is gelukkig ook lovend gereageerd op het debuut, waaruit mocht blijken dat ik niet de enige ben die het verhaal van Otto Oonk in één zucht heeft uitgelezen, en bedroefd werd omdat het al uit was.
Wat altijd een goed teken is, voor een boek...

Waar de literaire pagina's van de dagbladen (nog) nauwelijks gereageerd hebben, zijn er op het grote web de nodige kritieken te vinden.
Waarbij opvalt dat een gulden middenweg niet bewandeld wordt, en ook dat is goed: het prikkelt de nieuwsgierige meer om uiteenlopende reacties te lezen, dan om enkel gelijkluidende kritieken te vinden.

Zo wordt er geërgerd gereageerd op het continu herhalen van de naam Otto Oonk in het boek.
Daarmee schept de schrijver juist een afstand tussen hem en hoofdpersoon, waarmee het verhaal niet alleen een enorme vaart krijgt, maar ook een mooie spanning oproept.
De schrijver doet alles om zijn Otto Oonk voor schut te zetten. Al te vaak letterlijk in zijn blote kont te laten lopen. Het is het demasqué van een personage, van een mens.
Het geniale zit hem erin, dat deze zelfde Otto Oonk daar helemaal niet mee zit, en ongedwongen doorgaat op de door hem ingeslagen weg van drank, drugs en heel veel vrouwen. Wat de schrijver ook doet, hoe ver hij ook in zijn beschrijvingen gaat, zijn hoofdpersoon maalt er niet om.
Dat de schrijver inderdaad wel eens erg weinig remmingen kent bij die beschrijvingen is iets wat we hebben te accepteren. Ook dat hoort bij het spanningsveld tussen schepper en protagonist én lezer.
Het levert een heerlijk leesbaar boek op, waarin een fluwelen taalgebruik, humor en zelfspot sprankelen.

Een uitmuntend debuut, waarbij de vraag naar meer - en vlug graag ! - zich aandient.
 

Fris is het woord dat opvalt bij kritieken der voorstanders van DE MAN MET VIER 0's.
Dagelet kiest qua vorm zijn eigen plekje in de zon, in plaats van in de slagschaduw van de dogmatische kop-en-staart-vertellingen te blijven hangen. Heerlijk.
Hij doet in de verte denken aan Lautréamont, 'De Zangen Van Maldoror'. De lotgevallen van Otto Oonk zijn echter, hoewel regelmatig potsierlijk en soms zelfs absurdistisch of hallucinerend, uit het leven gegrepen.
Daarmee lijkt er weer een lijntje te lopen naar het werk van de grandioze Bohumil Hrabal. Maar Dagelet gaat, net als zijn hoofdpersoon, toch vooral zijn eigen weg, met hier en daar een verrukkelijke regie-aanwijzing ín het boek, en een heuse trailer ervoor daarbuiten !
 

Grote namen ter referentie; Hans Dagelet heeft wel degelijk zijn plaats binnen de Literatuur gevonden.
Een debuut is zelden perfect, maar deze roman is meer dan veelbelovend.

Schrijver Dagelet verdient het op zijn boek beoordeeld te worden, en niet op het feit dat de man creatief alles kan, (naast acteren en musiceren weet Hans ook zijn weg in de schilderkunst te vinden), en daarom (te) ongrijpbaar over kan komen.
 

Als we eerlijk zouden zijn, dan nemen we de hoed af voor dit vaardige boek, en wachten we ongeduldig op het volgende literaire werk van Hans Dagelet.